Tuổi dậy thì ở bé trai và gái có những thay đổi gì?

Tuổi dậy thì là giai đoạn có những sự thay đổi lớn cả về thể chất cũng như tâm sinh lý của nam nữ giới, do đó tuổi dậy thì của bé trai hay tuổi dậy thì của bé gái luôn được các bậc phụ huynh đặc biệt quan tâm. Chắc chắn vào thời điểm này các bạn nam, bạn nữ đều sẽ hoang mang và lo lắng nên rất cần được người thân thấu hiểu, giúp đỡ để có thể trải qua một cách thuận lợi. Chính vì vậy, bạn đọc đừng nên bỏ qua thông tin chia sẻ về độ tuổi, những dấu hiệu xuất hiện ở tuổi dậy thì của nữ và nam, vấn đề tâm lý tuổi dậy thì được đội ngũ chuyên gia giải đáp trong bài viết sau.

I. Tuổi dậy thì của nam và nữ

Tuổi dậy thì ở nam nữ

Tuổi dậy thì là một giai đoạn vô cùng quan trọng bởi đây chính là thời kỳ chuyển giao từ nhi đồng sang thành niên, thể chất sẽ phát triển nhanh chóng đồng thời tâm sinh lý cũng có nhiều sự thay đổi đáng kể. Thực tế, thời điểm dậy thì ở mỗi người không hoàn toàn giống nhau, có người đúng tuổi nhưng cũng có những trường hợp dậy thì sớm hoặc muộn hơn. Tuy nhiên nhìn chung khi bắt đầu bước vào tuổi dậy thì ở nam và nữ, các bạn đều sẽ dần hoàn thiện về cơ quan sinh dục, sinh sản, có sự thay đổi mạnh mẽ trên cơ thể.

Theo nhiều nghiên cứu đã cho thấy, độ tuổi dậy thì của nữ thông thường sẽ bắt đầu sớm hơn so với nam giới. Với câu hỏi bé gái dậy thì ở tuổi nào thì trung bình sẽ rơi vào khoảng từ 10 - 12 tuổi. Sau quá trình phát triển thể chất, nội tiết tố sinh dục nữ bên trong cơ thể diễn ra trong vòng khoảng 5 năm thì tới thời điểm 15 - 17 tuổi sẽ là giai đoạn kết thúc tuổi dậy thì ở gái. Do vậy, các bạn nữ được nhận định là dậy thì sớm nếu có biểu hiện trước 10 tuổi, còn ngược lại dậy thì muộn là khi xuất hiện các dấu hiệu sau 14 tuổi.

Đối với độ tuổi dậy thì của nam, chuyên gia sức khỏe cho biết các bạn trai sẽ bắt đầu bước vào giai đoạn thay đổi thể chất và tâm sinh lý từ khoảng 12 - 14 tuổi, muộn hơn so với nữ giới. Tương tự, sau một vài năm phát triển một cách rõ rệt thì tuổi dậy thì ở nam sẽ thường kết thúc vào khoảng 16 - 18 tuổi. Theo đó, khi trẻ nam đã qua 15 tuổi mà chưa xuất hiện dấu hiệu nào trên cơ thể sẽ được coi là chậm dậy thì.

II. Dấu hiệu xuất hiện ở tuổi dậy thì của nam và nữ

Như đã chia sẻ, tuổi dậy thì của bé gái và bé trai là mốc đánh dấu sự thay đổi, phát triển mạnh mẽ cả về thể chất, tâm lý cũng như sinh lý, có ảnh hưởng lớn tới cuộc sống về sau này. Bởi vậy, việc các bậc phụ huynh nắm bắt được những thay đổi trong giai đoạn này để kịp thời hỗ trợ con em mình tránh được lo lắng, bỡ ngỡ, đồng thời giúp giải đáp các thắc mắc tuổi dậy thì ở nam và nữ là điều rất cần thiết.

Cụ thể, những dấu hiệu xuất hiện ở tuổi dậy thì của nữ và nam có thể kể đến như dưới đây:

1. Các dấu hiệu tuổi dậy thì ở nam phổ biến

Tuổi dậy thì ở nam giới

Những dấu hiệu dậy thì ở nam khá rõ rệt, bao gồm cả thể chất, thể lực và sinh lý, cơ quan sinh dục, dần được phát triển hoàn thiện về đặc điểm giới tính:

  • Chiều cao gia tăng vượt bậc nhất là trong giai đoạn từ 12 - 15 tuổi, có thể nhanh chóng vượt qua các bạn nữ mặc dù độ tuổi dậy thì của nam bắt đầu muộn hơn. Đồng thời với đó là vai nở nang hơn, tay chân trở nên vạm vỡ, phát triển về cơ bắp và vùng ngực, ngực có thể bị sưng nhẹ nhưng sẽ sớm kết thúc sau khoảng 1 năm.
  • Cơ quan sinh dục thay đổi trong tuổi dậy thì của bé trai: Dương vật bắt đầu gia tăng kích thước cả về chiều dài và bề rộng, hai bên tinh hoàn dần phát triển lớn, vùng bìu có dấu hiệu chuyển màu tối hơn trước đó, lớp da bìu mỏng đi và trĩu xuống.
  • Lông được hình thành ở nhiều vị trí trên cơ thể, điển hình là lớp lông mu nhiều lên, dày và xoăn hơn bắt đầu tại gốc dương vật. Bên cạnh đó phần lông nách cũng bắt đầu xuất hiện, ngoài ra lông còn mọc trên cánh tay, hai chân, vùng ngực, trên rốn, râu phát triển trên da mặt, và kèm theo cả mùi cơ thể đặc trưng.
  • Bắt đầu có hiện tượng “vỡ” giọng, giọng nói của các bạn nam trong tuổi dậy thì do đó sẽ chuyển từ âm sắc cao sang trầm, ồm bởi dây thanh quản sẽ dày và dài hơn.
  • Mụn trứng cá tuổi dậy thì xuất hiện nhiều đặc biệt là ở vùng da mặt và vùng lưng, nguyên nhân là bởi thời điểm này lượng hormone Androgen đang nhanh chóng gia tăng khiến cho tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ dễ hình thành mụn.
  • “Cột mốc” đánh dấu độ tuổi dậy thì của nam chính là lần đầu tiên xuất tinh và thông thường sẽ xuất hiện vào thời điểm khi trẻ nam được khoảng 13 tuổi. Thêm vào đó, tình trạng mộng tinh cũng là một biểu hiện sinh lý hoàn toàn bình thường ở tuổi dậy thì, lúc này nam giới sẽ xuất tinh tự nhiên trong khi ngủ mà không có chủ ý.
  • Ngoài ra, nam giới bước vào giai đoạn dậy thì cũng sẽ gặp phải một số dấu hiệu về sinh lý khác như xuất tinh hoặc cương cứng không theo ý muốn (nhưng không diễn ra thường xuyên), sản sinh nhiều Testosterone, có thể thực hiện khả năng sinh sản.

2. Những dấu hiệu tuổi dậy thì ở nữ phổ biến

Tuổi dậy thì ở nữ giới

Trong độ tuổi dậy thì của nữ cũng có rất nhiều sự khác biệt so với trước đó, bao gồm:

  • Thay đổi về chiều cao và hình thể: Trung bình trong mỗi năm con gái tuổi dậy thì có thể tăng khoảng từ 7 - 9cm tùy từng trường hợp, tay và chân dài hơn, vùng mông và hông có sự gia tăng về lượng mỡ vì vậy sẽ trở nên nở nang hơn, khung xương phát triển nhưng vùng thắt lưng thường nhỏ lại, bắt đầu xuất hiện mùi cơ thể.
  • Tuổi dậy thì ở gái cũng làm vùng ngực phát triển, ban đầu sẽ là hiện tượng nhức và nổi cục nhỏ tuy nhiên dần dần sẽ lan rộng ra tạo thành các mô giúp hai bên bầu ngực gia tăng về kích thước, nhũ hoa to hơn kèm theo màu sắc sẫm đi.
  • Cơ quan sinh dục nữ thay đổi rõ rệt, không chỉ có sự khác biệt về vùng âm hộ, màu sắc của vùng kín mà dịch âm đạo (hay còn gọi là khí hư - Đọc thêm: Ra nhiều khí hư màu trắng đục như sữa chua có làm sao không - Khí hư có mùi nhưng không ngứa phải làm sao mới khỏi) sẽ bắt đầu được sản sinh và tiết ra, thông thường trông giống với lòng trắng trứng, hơi nhầy dính nhẹ.
  • Bắt đầu xuất hiện lông vùng kín, mới đầu chỉ ít và không đậm màu nhưng càng về sau lớp lông mu lại càng thô, xoăn và đen hơn trước, thêm vào đó nữ giới tuổi dậy thì còn hình thành lông nách hay thậm chí là ria mép nhưng sẽ không quá nhiều.
  • Nếu các bạn nam bị vỡ giọng trong tuổi dậy thì, ngược lại các bạn nữ thường có giọng nói trong trẻo, âm vực cao và nhẹ nhàng hơn so với trước đó.
  • Bã nhờn, dầu nhờn và mụn trứng cá cũng sẽ “tấn công” làn da của các bạn nữ khi vào giai đoạn dậy thì, có người sẽ kết thúc sớm nhưng nhiều trường hợp còn kéo dài đến tận tuổi trưởng thành. Tình trạng này sẽ khiến cho bạn gái cảm thấy tự ti, mất thẩm mỹ nên nếu muốn hạn chế thì cần phải lưu ý chăm sóc da đúng cách.
  • Buồng trứng bắt đầu hoạt động, quá trình rụng trứng được diễn ra và đã có thể thực hiện chức năng sinh sản. Đặc biệt, mốc đánh dấu cho tuổi dậy thì của bé gái chính là hiện tượng có kinh tuổi dậy thì (đau bụng kinh là gì), thông thường xuất hiện lúc 12 - 13 tuổi nhưng thực tế cũng có nhiều người xuất hiện kinh nguyệt sớm hoặc muộn hơn tùy cơ địa.

Kinh nguyệt thông thường sẽ diễn ra theo chu kỳ nhất định, nhưng kinh nguyệt không đều (kinh nguyệt ra ít nhưng kéo dài có phải đi khám không) ở tuổi dậy thì lại là tình trạng rất dễ gặp phải trong vòng từ 1 đến 2 năm đầu tiên. Nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì chủ yếu là do hệ thống cơ quan sinh sản, nồng độ nội tiết tố chưa thật sự ổn định, nhưng bên cạnh đó kinh nguyệt cũng bị ảnh hưởng từ thói quen sinh hoạt, ăn uống và yếu tố tâm lý của các bạn nữ.

Để giảm bớt hiện tượng kinh nguyệt không đều ở tuổi dậy thì, phụ huynh hãy lưu ý cân bằng lại chế độ dinh dưỡng, điều chỉnh lối sống của con em mình, hoặc đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn hướng xử lý phù hợp và an toàn nhất.

III. Tâm lý tuổi dậy thì của bé nam và nữ thay đổi như thế nào?

Song song với những dấu hiệu độ tuổi dậy thì của nữ và nam về thể chất và sinh lý, tâm lý tuổi dậy thì cũng là điều quan trọng cần phải nhắc tới. Tâm lý của các bạn nam, bạn nữ trong giai đoạn này sẽ thay đổi rất nhiều, dễ bị các yếu tố xung quanh như gia đình, môi trường sinh sống và cả bên ngoài xã hội gây tác động.

Xét về mặt đặc điểm chung, ở tuổi dậy thì của bé trai và bé gái thường có những sự thay đổi điển hình như sau:

  • Muốn được khẳng định độc lập: Nam nữ giới trong giai đoạn tuổi dậy thì đa phần đều có tâm lý tự thấy mình đã lớn và trưởng thành hơn, không còn muốn gần gũi với bố mẹ như trước đây, muốn có sự độc lập và khẳng định cái tôi của bản thân mình.
  • Tâm trạng thay đổi thất thường: Trong độ tuổi dậy thì, cơ thể và các hormone giới tính đang phát triển mạnh mẽ nên tâm lý cũng không ổn định, có sự dao động giữa các tâm trạng như suy nghĩ nhiều, băn khoăn lo lắng, hưng phấn, giận dữ… và nhất là sẽ thay đổi một cách nhanh chóng.
  • Chú ý đến cơ thể của mình: Dậy thì cũng là giai đoạn mà các bạn nam, bạn nữ bắt đầu muốn khám phá, tò mò nhiều hơn đồng thời đang dần ý thức về sự thay đổi trên cơ thể của mình. Do đó, chúng ta hoàn toàn không khó hiểu khi các bạn lại dành nhiều sự quan tâm về ngoại hình, cách ăn mặc, con trai muốn có nhiều cơ bắp còn con gái thì tìm hiểu nhiều về việc giảm cân hay giữ dáng.
  • Bắt đầu xuất hiện ham muốn về tình dục: Nội tiết tố biến đổi mạnh mẽ kết hợp với cơ quan sinh dục phát triển sẽ dẫn đến việc những cảm giác mới lạ cũng theo đó mà tăng lên. Các bạn nam và bạn nữ tuổi dậy thì có thể thấy rung động với người khác giới, muốn có mối quan hệ lãng mạn hay thậm chí còn tìm hiểu và muốn trải nghiệm xúc cảm tình dục.
Dấu hiệu ở tuổi dậy thì nam và nữ

Ngoài ra, tuổi dậy thì của nữ và nam cũng có những điểm khác biệt về tâm lý mà chúng tôi muốn chia sẻ giúp các bậc phụ huynh có thể dễ dàng nắm bắt:

✔️ Đối với tâm lý tuổi dậy thì ở nam giới

  • Dễ cảm thấy khó chịu và bị tổn thương trước những lời phê bình, chê trách hoặc bị la mắng bởi bố mẹ và người thân, vì thế các phụ huynh nên nhẹ nhàng nói chuyện, phân tích để con em mình biết và hiểu được lỗi sai của bản thân.
  • Con trai tuổi dậy thì thường có tâm lý hiếu thắng, muốn thể hiện năng lực của mình, gây sự chú ý với mọi người xung quanh. Trong số đó bao gồm cả những điều tích cực (thành tích học tập, khả năng thể thao, cách giao tiếp…), nhưng cũng tồn tại không ít vấn đề tiêu cực (bạo lực, đánh nhau…).
  • Có tâm lý muốn được công nhận và đối xử như người lớn, xu hướng ngại tiếp xúc với bố mẹ, muốn tự mình làm nhiều việc khác nhau, đôi lúc dễ bực tức và giận dữ nếu bị nhắc nhở nhiều về cuộc sống sinh hoạt thường ngày.
  • Yêu thích sự lãng mạn, muốn phát triển tình cảm cá nhân, có quan hệ tình cảm yêu đương với bạn gái. Đây là sự thay đổi về tâm lý hoàn toàn bình thường nên bố mẹ cần tránh ngăn cản tiêu cực, thay vào đó hãy trò chuyện, giáo dục cho phù hợp.

✔️ Đối với tâm lý tuổi dậy thì ở nữ giới

  • Tuổi dậy thì của bé gái thường có tâm lý, suy nghĩ trưởng thành và tự lập hơn trước, biểu hiện qua việc muốn được tự chăm sóc bản thân mình, né tránh cha mẹ nhiều hơn, không muốn người khác vào phòng riêng của mình…
  • Tâm lý con gái ở tuổi dậy thì cũng khá thất thường, dễ bị xúc động, nhạy cảm dễ khóc và yếu đuối hơn trước kia, nhưng cũng có những lúc bản thân dễ bị kích động, tranh cãi với bố mẹ, người thân kể cả trong các vấn đề nhỏ.
  • Biểu hiện tâm trạng cá nhân như vui, buồn, giận dữ… tốt hơn so với nam giới, có thêm nhiều nhận thức về giới tính, thích tự quyết định cho nhiều việc của bản thân và đặc biệt muốn mở rộng các mối quan hệ xung quanh.
  • Các bạn gái bắt đầu trở nên nữ tính hơn, muốn trở nên xinh đẹp trong mắt người khác, xu hướng làm đẹp nhiều hơn, muốn chăm sóc cho bản thân mình.

Như vậy, bài viết đã chia sẻ các thông tin về tuổi dậy thì của bé trai, bé gái và những dấu hiệu xuất hiện ở tuổi dậy thì của nữ và nam mà nhiều bậc phụ huynh đang tìm kiếm. Có thể thấy rằng, tuổi dậy thì là giai đoạn rất cần được bố mẹ quan tâm chăm sóc để hướng các em đến các hành động và suy nghĩ đúng đắn, khoa học. Vì vậy, người thân trong gia đình hãy chủ động lưu ý đến con em của mình hơn, tuy nhiên không nên kiểm soát quá gắt gao hay la rầy trách móc thường xuyên bởi điều này sẽ dẫn đến nhiều vấn đề về sau đó.

✔️ Phòng khám đa khoa Hưng Thịnh - 380 Xã Đàn - Nam Đồng - Đống Đa - Hà nội

  • Hotline hoặc Zalo: 0327-563-020
  • Thời gian làm việc: 08h00 - 20h00 cả tuần và ngày lễ tết

✔️ Bạn đọc tham khảo: